Het valt meteen op als je in Canada bent: de hoeveelheid Chinezen die je er tegenkomt. Dat klopt, want in totaal wonen er meer dan 1 miljoen mensen van Chinese afkomst in het land. Dat komt neer op ongeveer 4% van de totale Canadese populatie. De meeste Chinezen wonen in de staten British Columbia en Ontario en dan vooral in de steden Vancouver en Toronto. Hier vind je ook complete Chinese wijken, ofwel: Chinatowns. Ook op het vliegveld van Vancouver vind je veel Chinese invloeden. Zo staat op de meeste borden een Chinese vertaling en er vliegen dagelijks veel vluchten van- en naar China.
Waarom wonen er zoveel Chinezen in Canada?
De eerste groepen Chinezen kwamen rond 1850 naar Canada als goudzoekers in British Columbia (Fraser River Valley) en om te helpen bij de bouw van de spoorwegen. Volgens veel mensen pikten ze alle goede banen in en ze waren geen welkome gast in het land. In 1885 voerde de regering daarom de ‘Hoofdenbelasting’ in. Dat betekende dat elke migrant 10 Dollar moest betalen om het land binnen te komen. Dat hielp niet veel, want de migranten bleven komen, vooral uit China. De regering verhoogde het bedrag daarom steeds, tot wel 500 dollar begin 20e eeuw.
Exclusion Act
In 1923 nam de regering de beruchte ‘Exclusion Act’ aan, waardoor geen enkele Chinese migrant meer werd toegelaten. Hierdoor zijn veel Chinese families noodgedwongen van elkaar gescheiden. Mannen die al in Canada woonden, konden hun vrouw en kinderen niet over laten komen. De Tweede Wereldoorlog betekende een keerpunt: veel Chinese Canadezen vochten tijdens de oorlog in het Canadese leger. Die steun werd een paar jaar na de oorlog beloond met het opheffen van de Exclusion Act, waardoor veel families in de jaren 50 en 60 herenigd konden worden.
Vanaf 1980 zijn er ook wel weer veel Chinezen teruggekeerd naar China om te werken. Daar trok de economie aan en waren er opeens veel meer banen beschikbaar. Deze mensen hielden wel hun Canadese paspoort (en bijbehorende rechten). Veel kostwinnaars (mannen en vrouwen) gingen werken in China, lieten hun puber-kinderen in Canada wonen en kwamen daar maar een paar keer per jaar op bezoek. Dit stond destijds bekend als ‘astronaut families’. De kinderen groeiden namelijk zonder ouders op en er was onder deze groep sprake van sociale problemen en criminaliteit bij gebrek aan ouderlijke toezicht.
Tegenwoordig emigreren nog onverminderd veel Chinezen naar Canada, ongeveer 30.000 per jaar.
Taal
Ongeveer 85% van de Chinezen spreekt Engels of Frans, 1 van de officiële talen van Canada. Ongeveer 63% spreekt thuis geen Engels of Frans, maar Mandarijn of Kantonees. Op het werk spreekt ongeveer 20% van de Chinezen geen Engels, of Frans (wel Chinese taal).
Opleiding en werk van Chinezen in Canada
Chinezen in Canada zijn relatief hoog opgeleid: 25% heeft een universitaire studie gedaan, tegen 15% gemiddeld in Canada. Het gaat vooral om technische studies, zoals wis- en bouwkunde. De werkloosheid onder Chinezen in Canada is iets hoger dan bij niet-Chinezen, maar het verschil is vrij klein. Chinezen in Canada verdienen over het algemeen minder dan niet Chinezen, maar ook hier is het verschil relatief klein. Er wordt onder deze groep minder gebruik gemaakt van bijvoorbeeld een uitkering.
Over Leonoor