Als je door meerdere tijdzones vliegt is de kans groot dat je last krijgt van een jetlag. Je biologische klok raakt als je pecht hebt flink van slag: opeens is het tijd om op te staan op het tijdstip dat je normaal gesproken wilt gaat slapen. Of is het etenstijd als je normaal gesproken lekker ligt te slapen. Slecht inslapen, midden in de nacht klaarwakker, op ‘rare’ tijdstippen honger of concentratieproblemen, het hoort er allemaal bij. Helemaal vermijden kun je een jetlag niet, maar er zijn wel wat dingen die je kunt doen om er minder last van te hebben.
Jetlag tips voor vertrek
Reis je naar het Westen (bijvoorbeeld van Nederland naar Canada) dan ga je terug in de tijd. Probeer al een beetje in het nieuwe ritme te komen, door een paar dagen voor vertrek 1 of 2 uur later te gaan slapen, want dan wen je alvast een beetje aan de andere slaaptijden. Zorg daarnaast dat je niet oververmoeid in het vliegtuig stapt. Rond op tijd je werk af en vermijd veel stress voor je vertrekt.
Reis je naar het Oosten (bijvoorbeeld van Canada naar Nederland) dan ga je vooruit in de tijd. Probeer al een beetje in het nieuwe ritme te komen, door een paar dagen voor vertrek 1 a 2 uur eerder te gaan slapen. Vooruitgaan in de tijd is voor het lichaam zwaarder dan achteruitgaan in de tijd.
Jetlag tips tijdens de vlucht
Drink veel water. De lucht in het vliegtuig is heel droog. Hierdoor verlies je veel vocht en kun je uitdrogen. Uitdroging is een belangrijke oorzaak van jetlag. Neem het liefst water en liever geen koffie of alcohol aan boord. Dat heeft juist een vochtafdrijvende werking. Strek regelmatig de benen. Loop een stukje door het vliegtuig en doe wat eenvoudige oefeningen voor de bloedcirculatie. Zet alvast je horloge op het nieuwe tijdstip.
Jetlag tips op de plaats van bestemming
Pas je zo snel mogelijk aan de lokale klok. Ga direct mee met de eet- en slaaptijden van de bestemming. Vermijd dutjes overdag, blijf liever overdag wakker en ga op tijd naar bed. Dan ben je waarschijnlijk in de avond moe genoeg om in slaap te vallen. Is het lastig om in slaap te vallen, dan kun je ervoor kiezen melatonine tabletjes te slikken. Die zijn verkrijgbaar bij apotheek en drogist.
Reis je naar het Westen, dan duurt je dag langer en zul je in de middag lokale tijd slaperig worden. Zoek dan in elk geval daglicht op. Ga bijvoorbeeld buiten een stukje wandelen. Neem een lichte maaltijd op de dag van aankomst.
Reis je naar het Oosten, zoek dan vooral in de ochtend daglicht op en ga buiten sporten. Sport bij voorkeur niet in de avonduren, omdat je hierdoor energiek wordt en mogelijk niet goed kunt slapen.
Ook voeding speelt een rol bij een jetlag. Neem in de ochtend bij voorkeur een eiwitrijke- en in de avond juist een koolhydraatrijke maaltijd. Eiwitrijke maaltijden bestaan uit zuivel, eieren, vlees, vis en kaas. Koolhydraatrijke maaltijden bestaan vooral uit brood, pasta, aardappels, rijst, fruit etc. Hierdoor krijg je in de ochtend energie en wordt je in de avond sneller slaperig.
Hoe lang duurt een jetlag?
Reis je naar Canada, ga er dan van uit dat voor elk uur tijdsverschil je ongeveer een halve dag nodig hebt om in het nieuwe ritme te komen. Reis je van Canada naar Nederland, dan heeft je lichaam per uur tijdsverschil ongeveer 24 uur nodig om weer in ritme te komen. Hoe snel iemand in de praktijk gewend is aan de nieuwe tijdzone, verschilt van persoon tot persoon. Echter, de meeste mensen zijn na een weekje wel gewend.
Over Leonoor